Hizkuntzen prestigioa

Askotan entzun dugu, eta egin ere komentario hau: "jo, euskaldunek diru kontuez hitz egiteko beti jotzen dute gaztelaniara". Errealitate horren atzean hainbat gauza izkuta daitezke: entzuleak, euskaldun berria bada, ulertuko dio ondo zer esan nahi duen hain garrantzitsua den diruaz ari denean? Beldurra librea da, eta ulergarria litzateke kasu horretan. Baina beste kasu honetan ulergaitzago egiten zaigu: biak, euskaldunak izanik, gaztelaniaz ariten dira diruaren gainean.

Bigarren kasu horretan, berriz,  pentsatu ahal da horren atzean prestigio eza dagoela, dena delakoagatik: eskolan gaztelaniaz ikasi zutelako, ziurtasun handiagoa sentitzen dutelako entzuleak ondo ulertuko ote dien, edo...hainbat izan daitezke euren hizkuntzarekiko prestigio eza horren atzean dauden arrazoiak, eta ez da sarrera honen helburua psikolinguistikaz aritzea.

Hizkuntza batek prestigiatzen dugu, gure bizitzaren esparru guztietan erabiltzen dugunean, hau da, euskara ez litzateke izan beharko umeekin eta txakurrekin komunikatzeko tresna, baizik eta era natural eta normalizatuan, inolako kutsu politikorik gabe denon artean eta esparru guztietan komunikatzeko tresna.

Hala eta guztiz ere, eta bukatzeko, ez da blog honen helburua bertan gaudenon bizitzako esparru guztietan dituzten hizkuntza ohiturak aztertzea, bai, ordea, lanari dagozkienak. Horrexegatik, animatzen zaituztet, euskarari prestigioa ematera lanean erabiliz; bai laneko agiriak, txostenak, etab. idazten dituzuenean, bai ordenagailuaren konfigurazioan, bai mintzamen mailan ere. Ez da erraza, eta badakit, neuri ere kostatu zitzaidalako, baina beste erronka batzuk bezala erakargarria delakoan nago.

Animo, eta argi ibili ostiral beltz honetan.

2015-11-24ko batzordea

Egun on, berriro danoi!

Aurreko asteko batzordean parean ibili baziren ere euskara eta gaztelania, gaurkoan, berriz, nabarmen inposatu da euskara. Zorionak guztioi ahalegiteagatik, eta ez dut aipatu gabe utzi nahi batzuek izan duzuen jokabiea, hau da, niri bidali dizkidazue txostenak gainbegiratzeko, eta horrela, zuzentzeko edo hobetzeko zegoena atondu ahal izan dugu. Hori da bidea, segi hortik.

Bestalde, eta hemendik aurrera beste pausu txiki bat eman nahian, laburudurak normalean gaztelaniazkoak erabiltzen dituzue (PNC, URSS); ondo legoke horiek ere euskaraz erabiltzea, hasieran arraroa egiten zaiguna, geroago normal ikusten baitugu. Orduan, gomendio moduan, bi horiek hemendik aurrera euskaraz eman ahal badituzue, hobeto.

1. PNC=KGP (Kotizaziorik Gabeko Pentsioa)
2. URSS= EUSS (Egoitza Unitate Soziosanitarioa) 

Bukatzeko batzordean, zalantza bat sortu da psikopatologia batekin, eta itzultzaile batzuekin, zein Aldundiko psikolo batekin komentatu ondoren horrela geratu da: 

• Trastorno de conducta socializada grave: jokabide sozializatuaren nahaste larria 
• Incapacidad legal: legezko ezgaitasuna. (epaile batek ematen duena) 

2015-11-17ko batzordea

Egun on, danoi:

Gaurko batzordean 3 kasu aurkeztu dira, eta parean ibili dira euskara eta gaztelania; zati batzuk euskaraz, eta beste batzuk gaztelaniaz; ahoz, gehienbat, euskaraz azaldu dira, zatiren bat gaztelaniaz egin bada ere. Beraz, batzorde elebiduna izan dela esan dezakegu.

Hemendik aurrera pentsatu beharko dugu zer egin batzordeak erabat euskaldunak izan daitezen. Horretarako, zuen ekarpenak eta ideiak oso interesgarriak izango lirateke, ezinbestekoak ez esateagatik. Beti bezala, ni hemen nago zuei laguntzeko, bai ahoz, bai idatziz, txostenak euskaraz aurkez ditzazuen. Ez izan beldurrik, ez lotsarik niregana jotzeko.

Eutsi!!!!

Beste alde batetik, askotan ateratzen zaigun zalantza bat ekarri nahi dut: sanitario aldetik, ala alde sanitariotik; politko egoera, ala egoera politkoa? Honelakoak elkartzeko orduan zalantza izaten dugu zein ipini behar dugun aurretik, agian da, ez dugulako ondo bereizten zein den adjektiboa eta zein izena (sustantiboa). Ikus dezagun argiago:

• sanitario + alde. bi hitz horiek elkartzeko egin behar dugun lehenengo galdera hauxe da: biak dira izenak, ala izen bat eta adjektibo bat dira? kasu honetan sanitario (adj.) + alde (izena) dira. Horrelakoetan zalantzarik badugu, konparatu arazorik gabe etxe polita adibidearekin eta horrela adierazi. 
• Gauza bera gertatzen da egoera politikoa elkarketan. 

Gaurkoz, horixe komentatu nahi nuen. 

Hizkuntzen eskubideak II

Onena litzateke horren gainean komentariorik ez egitea, baina behartzen gaituzte hainbat lekutatik aldarrikapen hori egitera. Kasu honetan Zinebin gertatutako dakarkizuet; ematen du euskara adornatzeko dagoela, ez baitute baliabide eraginkorrik jarri euskaraz galdetu nahi duten kazetarien eta, kasu honetan, atzerriko zuzendariaren eskuetan. Ez dadila gure mundu txiki honetan (mendekotasun atalean)  horrelakorik gertatu.

Hona hemen iritzi artikulua.

Hizkuntza eskubideak

Askotan ahaztu egiten dugu, giza-eskubideen, umeen eskubideen, eta abarren eskubideen artean, Hizkuntza Eskubideak ere badirela; gainera eskubide horiek oso hurbiletik eragin ahal digute eguneroko lanean, eta bizi garen herrialdean. Hau da, Gizarte Ekintzako edozein zerbitzu zein ataletara jotzen duen euskaldun batek, prozedura osorik euskaraz jasotzeko aukera izan behar du berak horrela eskatzen badu, batez ere, beraiekiko harreman pertsonaletan (balorazioak egiten direnean, kasu).

Horren harira, gaur Berria.eus egunkarian agertutako kasu bat utziko dizuet irakur eta hasunar dezazuen.
Hizkuntza eskubideen urraketak ez ahazteko

Ea behar duten garrantzia ematen diegun Hizkuntza Eskubideei.

2015-11-10eko Batzorde Teknikoa

Zorionak eman behar dizkizuet mediku zein gizarte langileei, gaurko batzordean landutako kasu guztiak euskaraz aurkeztu direlako, ahoz zein idatziz.

Batzuek niregana jo duzue txostenak gainbegiratzeko, eta hori ere, zoriontzekoa da; ez izan, ez beldurrik, ez lotsarik nik pozik egingo baitut hori.

Beraz, eta gehiegi luzatu barik, segi horrela, animo!!!

Bitxikeria moduan: Las Islas Canarias (hemengo kalea ez, benetakoak) euskaraz, Kanariak eman behar da, ez kanariar irlak/uharteak...

Epe luzeko zainketak eta migranteen garrantzia Europako bederatzi herrialdetan

Gaurkoan Mikelek bidalitako artikulu bat eskegiko dut, interesgarria delakoan. Artikulua 2015eko maiatza-ekaineko Gizarteratuz aldizkarik aterata dago. 

Eskertzekoa da kasu honetan Mikelek, baina beste edozein momentutan besteren batek egin dezakeen ekarpena. 

Ale hori, hemen duzue osorik. 

Epe luzeko zainketak eta migranteen garrantzia Europako bederatzi herrialdetan

Da Roit, B. eta Weicht, B. Migrant care work and care, migration and employment regimes: A fuzzy-set analysis. Journal of European Social Policy, 23. bol., 5. zb., 2013, 469-486 or. Erref.: 197024.

Migrazio-prozesuetan partaide izandako langileek garrantzia handia izan dute azken urteotan Europako epe luzeko zainketen premiei laguntzeko. Izan ere, langile horiek bete izan dituzte zaintza informalerako langileen beherakadan gertaturiko lanpostuen hutsuneak. Migrante horien enpleguaren inguruko esperientziak modu sakon batean aztertu izan dira azken urteotan, eta fenomeno horren oinarriak izan dira arlo pribatua, ordainsari apalak eta erregulazio eskasa. Alderdi horrek baino garrantzia gutxiago izan dute zainketa formalen inguruko azterlanek, nahiz eta nazioarteko egoitzetako zainketetan langile migrante ugarien jarduna nabarmena izan.

 Azterlan honetan esplorazio modu batean burutu dute Europako bederatzi herrialdeen arteko kasuen azterketa konparatibo bat, eta bertan nabarmentzen da zainketa, migrazioaren eta erregimen desberdinen arteko garrantzia epe luzeko zainketa horietan. Azterlanak bi adierazle mota osatu ditu langile migrante horien ereduak azaltzeko. Batetik, familiek eta 65 urte edo gehiago dituzten pertsonek modu zuzen batean kontrataturiko langileak identifikatzen ditu lehenengo adierazleak. Bestetik, 65 urte edo gehiago dituzten pertsonen zainketan egoitzetan lan egiten duten behargin migranteak identifikatzen ditu bigarren adierazle batek. Oinarri dituzte iturri desberdinetatik hartutako zenbait kalkulu, eta horien arabera, familiek zuzenean kontrataturiko langile migranteen kopuru eta zainketen jardunean izandako ehunekoen pisua.

Gutxienez, zehaztu dute Italian 700.000 langile zainketen inguruko jardunean ari direla; Espainian 150.000 eta 300.000 langile; eta Austria eta Alemanian 30.000 eta 40.000 pertsona inguru. Oro har, Alemania, Austria, Italia eta Espainian etxebizitzetan lan egiten duten bitartean, Herbehereak, Suedia, Norvegia eta Erresuma Batuan, langile migrante horiek lan egiten dute arlo formaleko zainketetan. Azken batean, azterlanak erakusten duenez, familia oinarri duten ereduko herrialdeetan etxebizitzetan jarduten dute langile migrante horiek; erregimen liberaleko herrialdeetan arlo formalean jarduten dute; eta herrialde sozialdemokratetan ez da langile migrante horien horrenbesteko garrantzirik nabarmentzen zainketen arlo honetan.

2015-11-05eko Batzorde Teknikoa

Gaurko batzordean 7 kasu aurkeztu dira, eta gehienak, nahiz eta ahoz aurkeztu (txalogarria da hori, jakina) gaztelaniaz egon dira idatzita.

Egiten diren esfortzu guztiak txalogarriak dira, hau da, euskaraz ahoz aurkeztea badakit batzuentzat zaila dela. Hala ere, uste dut txosten horiek euskaraz idatziz gero, errazago aukezten direla euskaraz, euskarria aurrean duzuelako eta edozein momentutan begiratu ahal duzuelako.

Ordea, oso zaila iruditzen bestea: hizkuntza batean idatzi eta beste batean azaldu, hain zuzen ere. Horrexegatik animatzen zaituztet euskaraz idaztera, eta nahi edo behar duzuenean niregana jotzera laguntza eske.

Beste alde batetik, gaurko batzordean honako zalantzak edo komentatu beharrekoak apuntatu ditut:

• ajustar medicación: medikazioa doitu (osakidetza)
• artrosis severa: artrosi larria
• estabilizar: egonkortu
• eximir: salbuetsi

Bukatzeko, gauza bi: 

1. GIZARTZE LANGILEAK zarete, ez duzue laguntzen, lan egiten duzue, 
2. Gaixotasunak adierazteko terminoak bukatzen dira -tis eta -sis (hepatitis, psicosis). Horiek euskara horrela eman behar dira: hepatiTISA (-tis mantentzen da), eta psikoSIA (-sis atzizkiak galtzen du azken esea). Diabetes hitzak mantentzen du azken esea: diabetesa. 

Asteburu ona izan, eguraldi ederra dakar eta. 

Igelak

Titulu horrekin egingo du Patxo Telleriak bere hurrengo pelikula. Hemen duzue Berria egunkariak argitaratu duena; interesgarria izango litzateke euskaraz izatea. Ikusi beharko da.

Igelak

Aste honetako batzordea

Egun on, guztioi:

Aste honetako batzordea ostegunean izango denez, agian, aukera gehiago duzue txostenak euskaraz idazteko. Animatu eta nire laguntza behar baduzue, nik gustura lagunduko dizuet.

Eutsi!!!