2015-12-11ko batzordea

Egun on, danoi:

Gaurko batzordean txosten guztiak, ahoz, euskaraz azaldu badira ere, idatziz, ez da hori gertatu: esan ahal da erdiak euskaraz idatzita egon direla, eta beste erdiak, berriz, gaztelaniaz.

Lehenengo eta behin,  zoriondu behar zaituztet, ondo aritu zaretelako euskarazko azalpenak ematen. Hala ere, eta aurreko sarrera batean aipatu nuen bezala, nahiko zail egiten da gaztelaniaz idatzitako txosten bat euskaraz azaltzea.

Hori konpontzeko, aukera batzuk daude: orain arte batzuek bidaltzen dizkidazue gainbegiratzeko eta zuzentzeko, hori litzateke bat, eta segi horrela; baina beste aukera bat ere eskaini nahi dizuet: ondo baderitzozue, txostena egin behar duzuenean, deitu ahal didazue, eta ni zuen lekura joango nintzateke; horrela, bion artean egingo genuke euskaraz. Ez da ostiral beltza, baina uste dut eskaintza ona dela.

Bestalde, hauexek dira gaur sortu diren zalantzak

• factores de riesgo: arrisku faktoreak
• convivenciako arazoak: elkarbizitza(ko) arazoak
• aislamiento grave: bakartze larria 
• imposición a plazo: eperako ezarpena
• mejorar: hobera egin (du)
• empeorar: txarrera/okerrera egin (du)
• decremento de capital:  kapitalaren gutxitzea (justifikatu gabeko kapital-gutxitzea)

Euskararen eguna dela eta

Badakit lanean ezin direla youtube eta beste leku batzuetako bideoak ikusi; baina interesgarriak iruditu zaizkit eta hemen dituzue batzuk, etxeko ordenagailutik ikusteko.

Ondarruko euskaldun berriak

Badugu pazientziarik euskaldunberriekin?

Euskaldun berriaren kalea. Poziktibity

Horretaz aparte, urtero bezala, jai-zubi luze honetan, hemendik geratuz gero, ez ahaztu Durangoko Azoka dagoela. Aurten, Iurretan eta Abadiñon aparkatzeko aukera dago, eta lanzadera jarriko dute dohainik azokara joateko. Bide batez, joaten zaretenok, aprobetxatu Durangoko alde zaharra ikusteko, oso interesgarria da eta. (ez bakarrik poteoagatik)

Euskararen eguna

Egun on, guztioi:

Bihar izango da Euskararen Nazioarteko Eguna. Ospatzeko baino, uste dut hausnartzeko eguna izan behar dela, beste "ospakizun" batzuekin gertatzen den moduan (Emakumeenganako indarkeriaren aurkako eguna, kasu).

Egun horren harira, kartel batzuk daude jarrita atalean "Euskarak, aurten, 366 izango ditu, hau suertea!" leloarekin. Kondena bat baino, suertea da egun bat gehiago izatea hainbat gauzatarako, eta horien barruan euskaraz hitz egin, idatzi, entzun, gozatzeko suertea daukagu.

Bukatzeko, bakarrik esan nahi dut, ez dadila biharko eguna Gabon zaharreko asmo onak bezalakoa; hobe da Gabon zaharrean erretzea, eta urte osoan zehar ez erretzea, ezta?

2015-12-01eko batzorde teknikoa

Egun on, danoi:

Gaurko batzordean hainbat kasu egon dira, eta horren ondorioz, hainbat termino sortu dira zalantzagarriak; jarriko ditudan batzuk astean zehar aztertutako txostenetan agertutakoak dira, eta besteak, gaur bertan jasotakoak:

• Síndrome de inmovilización crónica: Immobilizazio kronikoaren sindromea
• Rigidez: zurruntasuna
• Soporte social: gizarte euskarria
• Alzheimer de inicio tardío: Hasiera berantiarreko alzheimerra
• tutelada: tutoretzapean
• Habitabilidad: bizigarritasuna
• Obesidad morbida: obesitate larria/morbidoa
• Cirrosis hepática: gibeleko zirrosia
• VIH: GIB
• Disfasia de tipo mixto: tipo mistoko disfasia
• Labilidad emocional: labilitate emozionala

Bestalde, gogorarazi nahi dizuet blogak baduela bilatzailea. Pantailaren goiko aldean, ezkerraldean, hutsunea duzue, agian agertutako terminoak eta laburdurak bilatzeko. Honekin ez dut esan nahi niri ez galdetzeko, pena litzateke niretzat, izan ere, asko ikasten ari naiz zuekin. 

Hizkuntzen prestigioa

Askotan entzun dugu, eta egin ere komentario hau: "jo, euskaldunek diru kontuez hitz egiteko beti jotzen dute gaztelaniara". Errealitate horren atzean hainbat gauza izkuta daitezke: entzuleak, euskaldun berria bada, ulertuko dio ondo zer esan nahi duen hain garrantzitsua den diruaz ari denean? Beldurra librea da, eta ulergarria litzateke kasu horretan. Baina beste kasu honetan ulergaitzago egiten zaigu: biak, euskaldunak izanik, gaztelaniaz ariten dira diruaren gainean.

Bigarren kasu horretan, berriz,  pentsatu ahal da horren atzean prestigio eza dagoela, dena delakoagatik: eskolan gaztelaniaz ikasi zutelako, ziurtasun handiagoa sentitzen dutelako entzuleak ondo ulertuko ote dien, edo...hainbat izan daitezke euren hizkuntzarekiko prestigio eza horren atzean dauden arrazoiak, eta ez da sarrera honen helburua psikolinguistikaz aritzea.

Hizkuntza batek prestigiatzen dugu, gure bizitzaren esparru guztietan erabiltzen dugunean, hau da, euskara ez litzateke izan beharko umeekin eta txakurrekin komunikatzeko tresna, baizik eta era natural eta normalizatuan, inolako kutsu politikorik gabe denon artean eta esparru guztietan komunikatzeko tresna.

Hala eta guztiz ere, eta bukatzeko, ez da blog honen helburua bertan gaudenon bizitzako esparru guztietan dituzten hizkuntza ohiturak aztertzea, bai, ordea, lanari dagozkienak. Horrexegatik, animatzen zaituztet, euskarari prestigioa ematera lanean erabiliz; bai laneko agiriak, txostenak, etab. idazten dituzuenean, bai ordenagailuaren konfigurazioan, bai mintzamen mailan ere. Ez da erraza, eta badakit, neuri ere kostatu zitzaidalako, baina beste erronka batzuk bezala erakargarria delakoan nago.

Animo, eta argi ibili ostiral beltz honetan.

2015-11-24ko batzordea

Egun on, berriro danoi!

Aurreko asteko batzordean parean ibili baziren ere euskara eta gaztelania, gaurkoan, berriz, nabarmen inposatu da euskara. Zorionak guztioi ahalegiteagatik, eta ez dut aipatu gabe utzi nahi batzuek izan duzuen jokabiea, hau da, niri bidali dizkidazue txostenak gainbegiratzeko, eta horrela, zuzentzeko edo hobetzeko zegoena atondu ahal izan dugu. Hori da bidea, segi hortik.

Bestalde, eta hemendik aurrera beste pausu txiki bat eman nahian, laburudurak normalean gaztelaniazkoak erabiltzen dituzue (PNC, URSS); ondo legoke horiek ere euskaraz erabiltzea, hasieran arraroa egiten zaiguna, geroago normal ikusten baitugu. Orduan, gomendio moduan, bi horiek hemendik aurrera euskaraz eman ahal badituzue, hobeto.

1. PNC=KGP (Kotizaziorik Gabeko Pentsioa)
2. URSS= EUSS (Egoitza Unitate Soziosanitarioa) 

Bukatzeko batzordean, zalantza bat sortu da psikopatologia batekin, eta itzultzaile batzuekin, zein Aldundiko psikolo batekin komentatu ondoren horrela geratu da: 

• Trastorno de conducta socializada grave: jokabide sozializatuaren nahaste larria 
• Incapacidad legal: legezko ezgaitasuna. (epaile batek ematen duena) 

2015-11-17ko batzordea

Egun on, danoi:

Gaurko batzordean 3 kasu aurkeztu dira, eta parean ibili dira euskara eta gaztelania; zati batzuk euskaraz, eta beste batzuk gaztelaniaz; ahoz, gehienbat, euskaraz azaldu dira, zatiren bat gaztelaniaz egin bada ere. Beraz, batzorde elebiduna izan dela esan dezakegu.

Hemendik aurrera pentsatu beharko dugu zer egin batzordeak erabat euskaldunak izan daitezen. Horretarako, zuen ekarpenak eta ideiak oso interesgarriak izango lirateke, ezinbestekoak ez esateagatik. Beti bezala, ni hemen nago zuei laguntzeko, bai ahoz, bai idatziz, txostenak euskaraz aurkez ditzazuen. Ez izan beldurrik, ez lotsarik niregana jotzeko.

Eutsi!!!!

Beste alde batetik, askotan ateratzen zaigun zalantza bat ekarri nahi dut: sanitario aldetik, ala alde sanitariotik; politko egoera, ala egoera politkoa? Honelakoak elkartzeko orduan zalantza izaten dugu zein ipini behar dugun aurretik, agian da, ez dugulako ondo bereizten zein den adjektiboa eta zein izena (sustantiboa). Ikus dezagun argiago:

• sanitario + alde. bi hitz horiek elkartzeko egin behar dugun lehenengo galdera hauxe da: biak dira izenak, ala izen bat eta adjektibo bat dira? kasu honetan sanitario (adj.) + alde (izena) dira. Horrelakoetan zalantzarik badugu, konparatu arazorik gabe etxe polita adibidearekin eta horrela adierazi. 
• Gauza bera gertatzen da egoera politikoa elkarketan. 

Gaurkoz, horixe komentatu nahi nuen. 

Hizkuntzen eskubideak II

Onena litzateke horren gainean komentariorik ez egitea, baina behartzen gaituzte hainbat lekutatik aldarrikapen hori egitera. Kasu honetan Zinebin gertatutako dakarkizuet; ematen du euskara adornatzeko dagoela, ez baitute baliabide eraginkorrik jarri euskaraz galdetu nahi duten kazetarien eta, kasu honetan, atzerriko zuzendariaren eskuetan. Ez dadila gure mundu txiki honetan (mendekotasun atalean)  horrelakorik gertatu.

Hona hemen iritzi artikulua.

Hizkuntza eskubideak

Askotan ahaztu egiten dugu, giza-eskubideen, umeen eskubideen, eta abarren eskubideen artean, Hizkuntza Eskubideak ere badirela; gainera eskubide horiek oso hurbiletik eragin ahal digute eguneroko lanean, eta bizi garen herrialdean. Hau da, Gizarte Ekintzako edozein zerbitzu zein ataletara jotzen duen euskaldun batek, prozedura osorik euskaraz jasotzeko aukera izan behar du berak horrela eskatzen badu, batez ere, beraiekiko harreman pertsonaletan (balorazioak egiten direnean, kasu).

Horren harira, gaur Berria.eus egunkarian agertutako kasu bat utziko dizuet irakur eta hasunar dezazuen.
Hizkuntza eskubideen urraketak ez ahazteko

Ea behar duten garrantzia ematen diegun Hizkuntza Eskubideei.

2015-11-10eko Batzorde Teknikoa

Zorionak eman behar dizkizuet mediku zein gizarte langileei, gaurko batzordean landutako kasu guztiak euskaraz aurkeztu direlako, ahoz zein idatziz.

Batzuek niregana jo duzue txostenak gainbegiratzeko, eta hori ere, zoriontzekoa da; ez izan, ez beldurrik, ez lotsarik nik pozik egingo baitut hori.

Beraz, eta gehiegi luzatu barik, segi horrela, animo!!!

Bitxikeria moduan: Las Islas Canarias (hemengo kalea ez, benetakoak) euskaraz, Kanariak eman behar da, ez kanariar irlak/uharteak...

Epe luzeko zainketak eta migranteen garrantzia Europako bederatzi herrialdetan

Gaurkoan Mikelek bidalitako artikulu bat eskegiko dut, interesgarria delakoan. Artikulua 2015eko maiatza-ekaineko Gizarteratuz aldizkarik aterata dago. 

Eskertzekoa da kasu honetan Mikelek, baina beste edozein momentutan besteren batek egin dezakeen ekarpena. 

Ale hori, hemen duzue osorik. 

Epe luzeko zainketak eta migranteen garrantzia Europako bederatzi herrialdetan

Da Roit, B. eta Weicht, B. Migrant care work and care, migration and employment regimes: A fuzzy-set analysis. Journal of European Social Policy, 23. bol., 5. zb., 2013, 469-486 or. Erref.: 197024.

Migrazio-prozesuetan partaide izandako langileek garrantzia handia izan dute azken urteotan Europako epe luzeko zainketen premiei laguntzeko. Izan ere, langile horiek bete izan dituzte zaintza informalerako langileen beherakadan gertaturiko lanpostuen hutsuneak. Migrante horien enpleguaren inguruko esperientziak modu sakon batean aztertu izan dira azken urteotan, eta fenomeno horren oinarriak izan dira arlo pribatua, ordainsari apalak eta erregulazio eskasa. Alderdi horrek baino garrantzia gutxiago izan dute zainketa formalen inguruko azterlanek, nahiz eta nazioarteko egoitzetako zainketetan langile migrante ugarien jarduna nabarmena izan.

 Azterlan honetan esplorazio modu batean burutu dute Europako bederatzi herrialdeen arteko kasuen azterketa konparatibo bat, eta bertan nabarmentzen da zainketa, migrazioaren eta erregimen desberdinen arteko garrantzia epe luzeko zainketa horietan. Azterlanak bi adierazle mota osatu ditu langile migrante horien ereduak azaltzeko. Batetik, familiek eta 65 urte edo gehiago dituzten pertsonek modu zuzen batean kontrataturiko langileak identifikatzen ditu lehenengo adierazleak. Bestetik, 65 urte edo gehiago dituzten pertsonen zainketan egoitzetan lan egiten duten behargin migranteak identifikatzen ditu bigarren adierazle batek. Oinarri dituzte iturri desberdinetatik hartutako zenbait kalkulu, eta horien arabera, familiek zuzenean kontrataturiko langile migranteen kopuru eta zainketen jardunean izandako ehunekoen pisua.

Gutxienez, zehaztu dute Italian 700.000 langile zainketen inguruko jardunean ari direla; Espainian 150.000 eta 300.000 langile; eta Austria eta Alemanian 30.000 eta 40.000 pertsona inguru. Oro har, Alemania, Austria, Italia eta Espainian etxebizitzetan lan egiten duten bitartean, Herbehereak, Suedia, Norvegia eta Erresuma Batuan, langile migrante horiek lan egiten dute arlo formaleko zainketetan. Azken batean, azterlanak erakusten duenez, familia oinarri duten ereduko herrialdeetan etxebizitzetan jarduten dute langile migrante horiek; erregimen liberaleko herrialdeetan arlo formalean jarduten dute; eta herrialde sozialdemokratetan ez da langile migrante horien horrenbesteko garrantzirik nabarmentzen zainketen arlo honetan.

2015-11-05eko Batzorde Teknikoa

Gaurko batzordean 7 kasu aurkeztu dira, eta gehienak, nahiz eta ahoz aurkeztu (txalogarria da hori, jakina) gaztelaniaz egon dira idatzita.

Egiten diren esfortzu guztiak txalogarriak dira, hau da, euskaraz ahoz aurkeztea badakit batzuentzat zaila dela. Hala ere, uste dut txosten horiek euskaraz idatziz gero, errazago aukezten direla euskaraz, euskarria aurrean duzuelako eta edozein momentutan begiratu ahal duzuelako.

Ordea, oso zaila iruditzen bestea: hizkuntza batean idatzi eta beste batean azaldu, hain zuzen ere. Horrexegatik animatzen zaituztet euskaraz idaztera, eta nahi edo behar duzuenean niregana jotzera laguntza eske.

Beste alde batetik, gaurko batzordean honako zalantzak edo komentatu beharrekoak apuntatu ditut:

• ajustar medicación: medikazioa doitu (osakidetza)
• artrosis severa: artrosi larria
• estabilizar: egonkortu
• eximir: salbuetsi

Bukatzeko, gauza bi: 

1. GIZARTZE LANGILEAK zarete, ez duzue laguntzen, lan egiten duzue, 
2. Gaixotasunak adierazteko terminoak bukatzen dira -tis eta -sis (hepatitis, psicosis). Horiek euskara horrela eman behar dira: hepatiTISA (-tis mantentzen da), eta psikoSIA (-sis atzizkiak galtzen du azken esea). Diabetes hitzak mantentzen du azken esea: diabetesa. 

Asteburu ona izan, eguraldi ederra dakar eta. 

Igelak

Titulu horrekin egingo du Patxo Telleriak bere hurrengo pelikula. Hemen duzue Berria egunkariak argitaratu duena; interesgarria izango litzateke euskaraz izatea. Ikusi beharko da.

Igelak

Aste honetako batzordea

Egun on, guztioi:

Aste honetako batzordea ostegunean izango denez, agian, aukera gehiago duzue txostenak euskaraz idazteko. Animatu eta nire laguntza behar baduzue, nik gustura lagunduko dizuet.

Eutsi!!!

Halloween, euskal festa?

Egun on, guztioi:

Bueno, bada; badator Ameriketatik etorri omen den ohitura berri hori ospatzeko asteburua. Omen erabili dut, bertsio berri hau, orain egiten duguna, Ameriketakoei hartu diegulako; baina bideo honetan ikusi ahal izango duzuenez, kalabazen garaia dela aprobetxatuz, hemengo jendeak bere modura, zerbait egiten zuen.

Horrekin ez dut esan nahi kanpokoa txarra denik, eta hemengoa egin beharko genukeenik, baizik eta, antzekotasun asko daudela herri desberdinen arteko ohituren artean.

Beraz, ospatzen duzuenok, ospatu nahi duzuen moduan; izan ere, baserri giroan bizi ez garenok oso zail izango dugu horrelako kalabaza bat aurkitzea, baserritarrari lapurtzen ez badiogu.

Asteburu ona izan.

2015/10/27ko batzordea

Egun on, danoi:

Gaurko batzordean 10 kasu aurkeztu dira, gehienak euskaraz aurkeztu dira ahoz; idatziz, berriz, 7 gaztelaniaz, 2 euskaraz, eta bat ele bietan Ikusten duzuenez, nahiko ahula da euskararen presentzia txostenetan; ez nabil inori errua eragozten, ezta gutxiago ere; agian, hori gertatzen da oraindik ohitu barik gaudelako denok, bai ni leku honetara, bai zuek nirekin harremanetan jartzera.

 Beraz, hemendik animatzen zaituztet txostenak, idatziz ere, euskaraz egitera. Ni zuei laguntzeko nago hemen. Gogoratu erabili ahala ikasi egiten dugula, hori da bidea, eta ez, lehenengo ikasi eta gero erabili. Eutsi gogor!!

Beste alde batetik, hauexek izan dira gaur sortutako zalantzak edo zailtasunak:

• Insuficiencia respiratoria: arnas gutxiegitasuna
• Fumador compulsivo: erretzaile amorratua
• Síndrome de Diógenes: Diogenes sindromea
• Trastorno de personalidad: nortasun(aren) nahasmendua 
• Centro de inclusión:  (gizarte) inklusiorako zentroa 

Amama

Aurreko ostiralean, Amama pelikula ikusi nuen; nire ustez, pelikula ondo dago, gustatu zitzaidan; hori bai, geldoa eta densoa, sakona da. Baina ondo eginda dago; gomendatzen dizuet.

Hemen duzue trailerra; ezin baduzue ikusi, abisatu, edo bilatu youtuben hemengoa ez den ordenagailu batetik.

Kaixo

Bueno, bada; egunak aurrera doaz, eta gezurra ematen badu ere, hilabetea daramat hemen, eta agian guztiek ez nauzue ezagutzen. Seguru asko, gehienok jakingo duzue, baina badaezpada, komentatuko dizuet Xabik lan hau utzi duela, beste arlo batean aritzeko, eta Normalizazio Atalean erabaki zuten ni bidaltzea hona, bere lekura.

Ni Jon Pinillos naiz, euskara trebatzaile-irakaslea, eta bertan egongo naiz zuei sortzen zaizkizuen zalantzak argitzen laguntzeko, eta ahal dudan neurrian euskararen erabilera dinamizatzeko. Beraz, ez izan ez beldurrik, ez lotsarik niregana jotzeko emailen bidez (jonpinillos@bizkaia.eus) telefonoz (2448), edo zuzenean nire lekura etorrita.

Aurkezpena denez, ez dut gehiegi luzatu nahi. Beraz, badakizue, ekin eta eutsi!!!!

Jon.

2014-2015 ikasturteko estatistikak

Batzorderako euskaraz egindako txosten eta eginbideak
2013ko urtarrila-ekaina	2013ko iraila-abendua	2014ko urtarrila-ekaina	2014ko iraila-abendua	2015eko urtarrila- ekaina
Batez besteko orokorra
%34,8	%48,4	%63,1	%66	%73
Batez bestekoa astez aste (gorriz balio baxuenak Vs berdez balio altuenak)
1-      %50 2-      %27 3-      %66 4-      %40 5-      %45,5 6-      %37 7-      %0 8-      %7 9-      %20 10-   %30 11-   %61	1-      %60 2-      %58 3-      %75 4-      %75 5-      %60 6-      %50 7-      %30 8-      %28 9-      %20 10-   %28	1-      %66 2-      %53 3-      %66 4-      %83 5-      %60 6-      %40 7-      %83 8-      %55 9-      %57 10-   %72 11-   %50 12-   %66 13-   %70	1-      %75 2-      %78 3-      %43 4-      %81 5-      %45 6-      %71 7-      %66 8-      %72	1-      %71 2-      %54 3-      %85 4-      %86 5-      %47 6-      %100 7-      %100 8-      %42 9-      %62 10-  %83

Literatura Topaketak: Ana Urkiza

Data: Ekainaren 18an
Ordutegia: 19:00etan
Tokia: Foru Liburutegian, 5. solairuan, Hitzaldi Aretoan
Idazlea: Ana Urkiza.
Hizkuntza: Euskara


Doako sarrera, edukiera osatu arte (Foru Liburutegian sartu ahal izateko, sarreran NANa, pasaportea edota Liburutegiko txartela aurkeztu behar da).

2015eko maiatzeko Batzordeak

Oraintsu bukatu den hilabetean orain arteko emaitzarik onenak lortu ditugu batzordeetan txosten biopsikosozialak euskaraz aurkezteko helburua jarri genuenetik.

Maiatzaren 7ko batzordean lehen aldiz aurkeztu ziren txosten guztiak euskaraz, 8 txosten. Hurrengo asteko batzordean ere, maiatzeran 14an, txosten guztiak euskaraz idatzita aurkeztu ziren, oraingoan 4. Maiatzaren 21eko batzordean 7 txosten aurkeztu ziren, 4 gaztelaniaz eta 3 euskaraz. Eta joan den astean, maiatzaren 28ko batzordean, 8 txosten aurkeztu ziren, 5 euskaraz eta 3 gaztelaniaz.

Guztira maiatzean 27 txosten biopsikosozial aurkeztu dira mendetasuna ebaluatzeko batzorde teknikoan, eta horietatik 20 euskaraz idatzita aurkeztu dira, 7 gaztelaniaz. Ehunekoetara pasatuta, %75 euskaraz eta %25 gaztelaniaz.

Segi horrela!

ANIMATU ETA IRAKURRI EUSKARAZ!!!

Jende desegokia

Bilbon dago kokatua Gaizka Zabarteren bigarren nobela. Desegokituen Elkartea izeneko erakunde batek Peter Zuazo protagonista gonbidatuko du, Bilbon egingo diren jardunaldi batzuetan hitzaldi bat eman dezan.

Halako izen berezia duen elkarteak jakin-mina sortuko dio, nola ez, Peter Zuazori eta honek bere buruari galdetuko dio gonbitari baiezkoa ala ezekoa eman behar ote dion.
Gai guztien artean, batez ere, mendekua, amodioa eta desamodioa aurkituko ditugu lan honetan.

Egilea: Gaizka Zabarte
Argitaletxea: Susa
Argitalpen-urtea: 2015

Euskadi Irratian Gaizka Zabarteri egindako elkarrizketa, hemen duzu entzungai.

__________________________________________________________________________

Gizon gogorraren sekretua

Erre izeneko gizon baten suspenseko istorioa da hau. Inauteriak hastearekin batera, bizi den biltegiaren ondoko lantegian hilotz bat aurkitu dute, urkatuta, kolpatuta eta zaurituta, biluzik eta belarria eta zakila moztuta. Patuak nahi izan du belarria Erre-ren eskuetara iristea.

Bezperako mozkorraldiaren ondorengo ajeak arrazoia lainotu diote Erreri eta hilketarekin zerikusirik izan dezakeela bururatu zaionetik, ez du bakerik. Horregatik, bezperako ibilerak argitu nahian, bart etxeratu bitarteko azkeneko orduak eman zituen putetxera itzultzea erabakiko du. 
Horrenbestez, susmatu ere egin gabe, heriotzaren errudunen peskizan nahastuko da hondo-hondoraino. 
Thriller-aren estiloari jarraituz, emozioa piztea, tentsioa mantentzea eta suspenseari eustea lortzen duen inauteri- giroko eleberri ganberroa idatzi dute Etxeberria anaiek. Donostia inguruko industrialde batean dago kokatuta istorioa, krisiaren ondorio beltzez zipriztindutako agertokietan: taberna ilun bat, putetxe bat, hondoak jotako enpresa bat, biltegi zahar bat…

Egileak: Xabier eta Martin Etxeberria
Argitaletxea: Elkar
Argitalpen-urtea: 2015

Euskadi Irratiko Arratsean saioan egindako elkarrizketa, berriz, hemen duzu entzungai.

 _____________________________________________________________________________

Inspektore bat ate joka

Polizia-inspektore bat Birlingtarren familiaren etxean ustekabean agertu eta Sheilaren ezkontza-konpromisoa ospatzeko egiten ari diren afaria etengo du.

Mahaikideek neskatxa baten suizidioan izan dezaketen inplikazioa ikertzen ari da inspektorea.
Une horretatik aurrera, suspensez betetako istorio bat garatuko da, esanahi moral handiko gai bat plazaratzen duena: denok gara gizadiaren kide, eta, hortaz, denok gara gainerakoen patuaren erantzule.

Egilea. J.B. Priestley
Itzultzailea: Manu López Gaseni
Argitaletxea: Vicens Vives
Argitalpen-urtea: 2014

Liburuak hitzaurre luzea du, egilearen biografia eta garaiko datuak eskaintzen dituena, azalpen-oharrak ere badaude eta bukaeran, jarduerak proposatzen ditu, lan hau ikuspegi literario nahiz etikotik ulertzen laguntzeko.

Esteka: HABE Liburutegiaren fitxa

Orrialdeak: 96

_________________________________________________________

Urrezko kakalardoa ; Morgue kaleko hilketak

Euskarazko ariketak osagarri dituen misteriozko bi ipuin eder.

Aurrenekoan, aberats izandako gizon behartsu bat, Legrand, altxor baten bila joango da mendira. Bidaide izango ditu Jupiter bere morroia, txakur bat eta ipuin honetako narratzailea. Narratzaileak kontatzen du nola ezagutu zuen Legrand, eta honek nola lortu zituen pergamino bat eta urrezko kakalardo bat, eta nola lortu zuen pergaminoaren eta kakalardoaren arteko erlazioa aurkitzea eta pergaminoko kriptograma deszifratzea. Legrandekin batera deszifratuko dute kriptograma irakurleek.
Bigarren ipuinean, ama-alabak hilko ditu norbaitek Parisko etxe batean, eta polizia ia ezer argitzeko ezgauza izango denez, detektibe pribatu baten esku geratuko da hilketak argitzea. Hiltzaileen zentzugabekeria eta detektibearen analisirako joera kontrajartzen dira ipuinean.

Egilea: Edgar Allan Poe
Itzultzailea: Koro Navarro
Argitaletxea: Vicens Vives
Argitalpen-urtea: 2014

Euskarazko ariketak osagarri dituen misteriozko bi ipuin eder. Aurrenekoan, aberats izandako gizon behartsu bat, Legrand, altxor baten bila joango da mendira. Bidaide izango ditu Jupiter bere morroia, txakur bat eta ipuin honetako narratzailea. Narratzaileak kontatzen du nola ezagutu zuen Legrand, eta honek nola lortu zituen pergamino bat eta urrezko kakalardo bat, eta nola lortu zuen pergaminoaren eta kakalardoaren arteko erlazioa aurkitzea eta pergaminoko kriptograma deszifratzea. Legrandekin batera deszifratuko dute kriptograma irakurleek.
Bigarren ipuinean, ama-alabak hilko ditu norbaitek Parisko etxe batean, eta polizia ia ezer argitzeko ezgauza izango denez, detektibe pribatu baten esku geratuko da hilketak argitzea. Hiltzaileen zentzugabekeria eta detektibearen analisirako joera kontrajartzen dira ipuinean.
Ipuinak bezain interesgarri, Poeren biografia duela liburu honek. Eta bere obra ere aztertzen da hitzaurrean, bi ipuinak barne. Adibidez, kontakizun batek ze ezaugarri izan behar dituen azaltzen da “Ipuinak eta ipuinaren arauak” izeneko atalean.

Hona pasarte bat:
Lekuko honek bere borondatez egin zuen adierazpena. Frantsesez egiten ez duelarik, interprete baten bidez egin zitzaizkion galderak. Amsterdamen jaioa da. Garrasiak aditzen ziren unean igaro zen etxearen aurretik. Zenbait minutuz luzatu omen ziren, hamar minutuz edo. Oihu luzeak eta ozenak omen ziren, beldurgarriak eta oso kezkagarriak.

(74. or)

•    Inoiz izan zara gertaera bitxiren baten lekuko? Zer gertatu zen? Non? Noiz? Zuk zer egin zenuen? Sei bat lerroko paragrafo batean laburtuko duzu gertatutakoa?
 

Esteka: HABE Liburutegiaren fitxa

Orrialdeak: 134

Zaindari ikusezina

Amaia Salazar inspektoreak bi eginkizun ditu eleberrian: Lehena, Baztan inguruan, eta batik bat, Elizondo inguruan gertatzen ari diren neska nerabeen hilketak argitzea. Bigarrena, berriz, bere amarekin, izan (eta dituen) arazo larriak konpontzea.

Amaia Salazarren amak fijazio gaiztoa du alabarekin. Eleberriak aurrera egin ahala haurtzaroko oroitzapenen bidez berreskuratuko da harreman gaizto horien nondik norakoak. Jakina, familia bera da lehen kaltetua. Honetaz ere luze jardungo du nobelak.
Baina hari eta gertaera nagusiak: Zergatik neskak, eta beti ere nerabeak? Galdera horien erantzuna ikerketak eta hiltzaileak berak emango du. Hiltzailearen koadro psikologikoak emango du izaera maniakoaren berri.

Eleberriaren hirugarren baliabide nagusia mitologia da. Basajaunak bizirik omen daude inguruko bizilagunen imajinarioan.

Egilea: Dolores Redondo
Itzultzailea: Josu Zabaleta

Argitaletxea: Erein
Argitalpen-urtea: 2013

Liburuaren lehen atala irakurtzeko, egin klik hemen.

Esteka: HABE Liburutegiko fitxa

_____________________________________________________

Eskaintza ekaitzari

Eskaintza ekaitzari Baztango trilogiaren hirugarren liburua da, eta aurreko bietan bezala, maisuki azalduak ageri dira trama nagusian familia harremanak, bikote harremanak, gurasotasuna… eta horrek guztiak kontakizuna are interesgarriago bihurtzen du. Erritmo bizkor eta ezin utzizkoan irakurtzeko moduko eleberria da.

Hilabete joan da Foruzaingoko Amaia Salazar inspektoreak bere semea heriotzatik salbatu eta Berasategi doktorea atxilotu zuenetik. Amaiak oraindik arriskuan ikusten du bere burua, ordea.
Elizondoko neskatila baten bat-bateko heriotzak susmoak piztuko ditu: haurrak gorriune bat du aurpegian, eta aita haurraren gorpua eramaten saiatu da. Neskatilaren birramonak uste du heriotzaren erantzulea Inguma dela, hots, lo dauden pertsonak geldiarazi ondoren haien hatsa edan eta bizia kentzen dien demonioa. Auzitegiko medikuaren txostenetatik abiatuta, beste haur txiki batzuen heriotzak ikertzen hasiko da Amaia Salazar, eta, horrela, aztarna harrigarriak aurkituko ditu Baztan osoan barna.
Eta, bitartean, oihanetik, sekulako ekaitza heldu da egiarik latzena lurperatzeko.

Egilea: Dolores Redondo
Itzultzaileak: Rey Escalera, Fernando; Vilches Plaza, Mikel
Argitaletxea: Erein
Argitalpen-urtea: 2014

Esteka: HABE Liburutegiaren fitxa

Orrialdeak: 616

_____________________________________________________________________________

Hezurren ondarea

Baztango trilogia izenaz ezagutzen diren hiru liburuetatik bigarrena dugu hau. Hemen ere Amaia Salazar inspektorea da protagonista nagusia, Foruzaingoaren erailketen arloko burua.

Lehenengo liburuan (Zaindari ikusezina) ikusi genuen bezala, Baztan ibar osoa izuz eta kezkaz bete zituzten Basajaunen hilketak argitu zituen Amaiak. Basajaunen modus operandia imitatuz, Jason Medinak bere andrearen alaba nerabea, Johana, hil, bortxatu eta mutilatu egin zuen. Amaiak bere egitekoa bete zuen hiltzaile bihozgabe hura akusatzen zuten frogak biltzen, eta prest dago epaiketan erakusteko.
Bigarren liburu honetan, Johana Marquezen aitaordearen kontrako epaiketa hastear dago. Salan zain dauden pertsonen artean dago, haurdun, Amaia Salazar inspektorea.
Halako batean, ordea, epaileak adierazi du epaiketa bertan behera gelditzen dela: akusatuak bere buruaz beste egin du epaitegietako komunetan.

Egilea: Dolores Redondo
Argitaletxea: Erein
Itzultzaileak: Rey Escalera, Fernando; Vilches Plaza, Mikel
Argitaletxea: Erein
Argitalpen-urtea: 2013

Lehen atala irakurgai helbide honetan.

Esteka: HABE Liburutegiaren fitxa

Orrialdeak: 624